CEA (Karsinoembryonik Antijen): Tümör Marker, tümör hücresinden salınan ve sadece o tümörün yapısına ait özel bir proteindir. Normalde kanda benzeri reaksiyon veren proteinler olsa da, bir tümör marker genelde iyi huylu veya kötü huylu kanser dokusuna spesifik olarak kanda yükselebilir. CEA, hücrelerin birbirine yapışmasını (tanımasını) sağlayan bir glikoprotein grubudur. Sağlıklı kişilerin kanında çok az vardır. Ancak kanserin çeşitli türlerinde hücre çoğalması arttığından, tümör oluşumu ve doku kalınlaşması (hiperplazi) nedeniyle kanda yükselir. CEA aynı zamanda çok sigara içenlerde de yükselir. Kanserin tüm türlerinde yükselebileceği gibi kolon kanserinde en yüksek değerlerine ulaşır. Tümör markerlar çok çeşitlidir; ancak CEA tüm kanser türlerinde yükselen bir marker olduğundan kansere dikkat çekmesi açısından iyi bir tarama göstergesidir.
Kadınlar özel tümör markerlar:
- CA 125: Over, endometrial ve fallop kanseri tüplerinde yükselebilen iyi veya kötü huylu tümör marker
- CA 15-3: Özellikle meme kanserlerinde yükselebilen marker türü
- CA 19-9: Özellikle over ve gastrointestinal sistem kanserlerinde yükselebilen marker türü
Erkeklere özel tümör markerlar:
- PSA (Prostat Spesifik Antijen): Prostat bezinin büyümesinde, iyi veya kötü huylu prostat tümörlerinde belirleyici olarak kanda yükselir. Kanda yüksek çıktığı zaman bir üroloji uzmanı tarafından konu araştırılıp fPSA, biopsi gibi testlerle kanser olup olmadığı ortaya çıkar.