Kolesterol, vücuttaki tüm hücrelerin bir bileşeni olan bir lipid türüdür. Bazı hormonların ve D vitamininin öncüsüdür. Ayrıca hücre zarının çok önemli bir bileşenidir. Kolesterol besinlerle alınmasının yanı sıra, vücutta sentezlenebilir. Hayvansal gıdalarda (yumurta sarısı, et ve süt ürünleri) bulunur. Kolesterol, çözünür bir molekül olmadığı için kanda Apoprotein isimli proteinlere bağlanmadan diğer dokulara taşınamaz. Bağlandığında, kompleks Apolipoprotein (Lipoprotein) olarak adlandırılır. Kolesterol içeriğine ve sentez yerine göre Apoproteinler Yüksek Yoğunluklu Lipoprotein (HDL=İyi kolesterol), Düşük Yoğunluklu Lipoprotein (LDL=Kötü Kolesterol), Çok Düşük Yoğunluklu Lipoprotein (VLDL) olarak sınıflandırılır. HDL Kolesterol ‘iyi kolesterol’ olarak adlandırılır, çünkü bir lipoprotein olarak molekül, diğer dokularda, özellikle kan damarlarında biriken kolesterol moleküllerini bağlayarak metabolize edilmek üzere karaciğere taşırma becerisine sahiptir. LDL Kolesterol ‘kötü kolesterol’ olarak adlandırılır çünkü karaciğer tarafından VLDL lipoprotein (başlıca trigliseritler ve kolesterol dahil) içinde hazırlanan kolesterolü içerir ve kolesterolü dokulara ve kan damarlarına da götüren LDL’ye dönüşür. Orada birikerek plak oluşumu için risk oluşturur. Toplam Kolesterol, lipoproteinlerdeki tüm kolesterolü içerir.
Yorum:Yüksek kolesterol nedeni; doymuş yağlar (etler, süt ürünleri, çikolata, hamur işleri, çok kızarmış gıdalar ve işlenmiş gıdalar) gibi sağlıksız yeme alışkanlıkları olabilir, kolesterol içeriği kolayca metabolize olmaz ve oksitlenerek damar çeperlerine kolayca yapışır (LDL kolesterol). Çok oturmak ve fiziksel aktivite eksikliği. Böylece, trigliseritler oksitlenmez ve karaciğerde daha fazla VLDL üretilerek LDL’ye (kötü kolesterol) dönüştürülür. Trigliserit, enerji tükendiğinde enerji için kullanılan yağ tipidir. Egzersiz eksikliği dokulardan kolesterol toplamak için gerekli olan HDL’yi de azaltır. Sigara; HDL’yi azaltır ve LDL kolesterolü arttırır. Sigara kolesterolü de oksitler ve damar duvarlarına daha kolay yapışır hale getirir. Alkol; trigliseritleri arttırır ve dolayısıyla karaciğerden VLDL salımı artarak, dokulara alınan LDL’ye dönüşür. Arterlerde büyük plak birikimi varsa, plak yüzeyinde kan pıhtısı oluşmasına neden olur ve büyüdükçe koroner arterleri tıkayarak kan akışını azaltır ve angina (göğüs ağrısı) veya kalp krizine yol açar. Plak, ekstremitelerin (bacaklar, kollar) ve diğer organların arterlerinde de birikebilir. Bu durum arterlerin taşıdığı oksijenin azalmasına ve organ işlevlerinin bozulmasına neden olur. Yüksek kolesterolü düşürmek için ilk önlem yaşam tarzını değiştirmektir, ancak yüksek kolesterole neden olan genetik bir bozukluk (ailesel hiperkolesterolemi) varsa doktor tarafından bazı kolesterol düşürücü tedaviler (statinler) verilir.
Numune: Koldan alınan venöz kan. Açlık gerektirir.
Çalışma Günü: Her gün
Sonuç Zamanı: Aynı gün 2 saat.